Lees hier meer over ut Dokkumer Stadsfrys
IN DOKKUM WURDT DOKKUMERS SPROKEN
“Ut Dokkumer Stadsfrys is in de 16e ieuw ontstaan út ut kontakt tussen ut Fries en ut
Nederlâns. Disse kontakttalen wurdden – en wurde – faak brúkt in de dagelukse
omgang. Se behoare tot oans kultuerhistoaryske erfgoëd en binne fan groat
belang foar de wetenskap en ut bestudearen fan oanze geskiedenis in de
toekomst. Dêrom wille wij de spreektaal fan ut Dokkumers su feul moogluk brúke en
fastlêge nou’t ut nòg kin.” Zo is te lezen op de gloednieuwe
website www.dokkumers.nl , die
maandagmiddag met een klik van de muis werd gelanceerd door wethouder Pytsje de
Graaf van de gemeente Noardeast-Fryslân.
UT GENOATSKAP
De website werd gemaakt door Webbouw Friesland en is een
initiatief van Ut genoatskap foar ut
gebrúk fan ut Dokkumers, die daarvoor financiële steun van de gemeente
kreeg. Het genootschap maakt zich al langere tijd zorgen over het verdwijnen
van het stadsfries, een dialect van het Fries, en dan met name over het
Dokkumer stads. Op de nieuwe website is behalve een uitleg van wat het
Dokkumers nu eigenlijk precies is en hoe het nog gebruikt wordt ook te vinden
welke proza en poëzie er in het stads verschenen is en welke Dokkumer
zegswijzen er zijn. Daarnaast staan op de site verschillende kollumns in het
Dokkumers, die de afgelopen tijd op de internetkrant In-Dokkum en in de Nieuwe Dockumer Courant verschenen zijn.
UN DOKKUMER WOARDEBOEK?
Het genootschap wil het Dokkumers – wat een spreektaal is die
eigenlijk geen vaste spellings- en grammaticaregels kent – graag vastleggen
voor de toekomst. Daarvoor werkt Ut Genoatskap samen met een soortgelijk
genootschap in Franeker, waar men al jaren werkt aan het categoriseren en
verzamelen van woorden en uitdrukkingen in het Franeker stads. Het Dokkumer
genootschap zoekt ‘metkikers’ of ‘metlezers’ die zich via de website kunnen
aanmelden en die willen meedenken en stemmen in kleine polls over hoe bepaalde
uitdrukkingen of woorden in het Dokkumers gezegd werden of worden.
AKSY GEEFT REAKSY!
Naast het vastleggen van de spreektaal hoopt men met dit
instrument vooral ook het gebruik van het Dokkumer stads te stimuleren: “Dúdluk
is wel dat ut Dokkumer Stads in de straten fan Dokkum an ut ferdwinen is. In
elk gefal wurdt ut dêr hast nyt mear doar jongeren brúkt; spoaradys op sosjale
media. Ut binne feral ouweren dy’t ut Dokkumers spreke op straat of brúke op
websiden as Faceboek Oud Dokkum, mar òk hier geldt faak: AKSY GEEFT REAKSY! Doar
in ut Dokkumers te praten of selfs (probeare) te skriven, kin ut weze dat
mênsen òk in ut Dokkumers reagere. Dat is presys wat wij graag wille!”
#OPAFSTANDICHTBIJ
Omdat het elkaar ontmoeten en spreken op straat momenteel
wat moeizaam gaat en gebonden is aan de regels van onze
‘anderhalvemeter-maatschappij’, opent de home page van de nieuwe site dan ook
met de corona-regels in het Dokkumers, maar biedt dit medium nu bovendien een
mooie gelegenheid om inwoners van de noordelijkste stad die het Dokkumers nog
spreken en gebruiken met elkaar in contact te brengen of gewoon te genieten van
hun eigen vertrouwde taaltje, vaak de taal van hun hart.